ૐ (ઓમ) – માત્ર ધ્વનિ નહિ, એક Universal Frequency?
પ્રારંભ:
ૐ – ત્રણ અક્ષરો (અ-ઉ-મ્) થી બનેલો આ ધ્વનિ માત્ર ધાર્મિક મંત્ર નહિ પરંતુ વૈજ્ઞાનિક દૃષ્ટિકોણથી પણ અત્યંત શક્તિશાળી ધ્વનિ છે. શું તમે જાણો છો કે આ ધ્વનિનું કંપન Actual Science સાથે સંકળાયેલું છે?
🌀 What is OM in Vedic Science?
- ૐ એ "પ્રણવ ધ્વનિ" છે – જે બ્રહ્માંડની સર્જનશક્તિનું પ્રતિક છે.
- ઉપનિષદોમાં લખાયું છે: “ૐ ઇતિ એકાક્ષરં બ્રહ્મ” – ૐ એજ બ્રહ્મ છે.
🎧 ધ્વનિ વિજ્ઞાન અને વાઈબ્રેશન:
- આજના વૈજ્ઞાનિકોએ અવકાશમાંથી આવતા Cosmic Microwave Background Radiation નું અધ્યયન કર્યુ છે.
- તેમને તારાઓ અને ગ્રહો વચ્ચેના Resonance ને સમજવા માટે sound frequency નો ઉપયોગ થયો છે.
- ખુબજ રસપ્રદ રીતે, ૐ નો ધ્વનિ પણ 432 Hz અથવા 528 Hz ની આસપાસના કંપન ઉત્પન્ન કરે છે – જે "Healing Frequencies" તરીકે ઓળખાય છે.
🧠 ૐ અને માનસિક અસર:
- ૐ નો નિયમિત ઉચ્ચારણ Theta Brain Waves ઉત્પન્ન કરે છે – જે ધ્યાનની અવસ્થા છે.
- ૐ ઉચ્ચારવાથી amygdala અને hippocampus (Brain ના emotional parts) પર શાંત અસર થાય છે.
- આરોગ્ય માટે પણ યોગશાસ્ત્ર અને આધ્યાત્મિક વિજ્ઞાન કહે છે કે ૐ chanting થી શ્વાસ, નબ્જ અને બ્લડપ્રેશર નિયંત્રણમાં આવે છે.
🔭 વિજ્ઞાન vs આધ્યાત્મિકતા?
જ્યારે આધ્યાત્મિકતા ૐ ને બ્રહ્મનું નામ કહે છે, ત્યારે વિજ્ઞાન તેને Universal Sound તરીકે જાણી રહ્યું છે – દરેક ધ્વનિ જેનાથી ઊભી થાય છે.
👉 ૐ એ કવળતા નથી – તે એક રિજોનન્સ છે – જેમ કે Guitar ના એક તાર ઉપર બીજા તારનો resonance થવો.
📚 ઉપનિષદોમાં ૐ નું સ્થાન:
- મુંડક ઉપનિષદ: ૐ ને ધ્યાનના તીર્થરૂપમાં ઓળખાવ્યું છે.
- મંડૂક્ય ઉપનિષદ: આખું treatise માત્ર ૐ અને તેના ત્રિપાદ અર્થ ઉપર આધારિત છે (A–U–M)
નિષ્કર્ષ:
ૐ એ માત્ર ધર્મનું પ્રતિક નથી. તે Time, Space અને Energyના સંગમનું પ્રતિક છે.
જેમ ભૌતિકશાસ્ત્ર “String Theory” ની વાત કરે છે, ૐ એ આપણું મૂળ sound-string છે – જે આખા બ્રહ્માંડના DNA જેવું છે.